» Dla Mistrzów Podziemi » Prowadzenie » Od Jeziora Pary do Grzbietu Świata

Od Jeziora Pary do Grzbietu Świata


wersja do druku

Klasyczne podręczniki do FR w piątej edycji - cz. II

Redakcja: Matylda 'Melanto' Zatorska

Od Jeziora Pary do Grzbietu Świata
Podręczniki poświęcone geografii to jedna z najszerszych kategorii publikacji opatrzonych logo Forgotten Realms. Przez prawie trzydzieści lat swojej wydawniczej historii Krainy doczekały się kilkudziesięciu pozycji, dzięki czemu potencjalny gracz piątej edycji D&D ma szeroki wybór materiałów uzupełniających aktualne produkty.

Tak bogaty katalog sprawia jednak, że nie wszystkie pozycje prezentują równie wysoki poziom. Sporo namieszały również zmiany wprowadzone w czwartej edycji – stuletni skok czasowy oraz Plaga Czarów w wielu miejscach diametralnie odmieniły nie tylko mapę społeczno-polityczną Faerunu (co upływie bez mała stu lat było zjawiskiem naturalnym), ale także wygląd wielu regionów. W efekcie znaczna część starszych materiałów, nawet tych uważanych za najlepsze straciła dużo ze swojej przydatności.

Piąta edycja, mimo zachowania ciągłości historycznej, odwróciła wiele najbardziej kontrowersyjnych zmian i dodatki, które jeszcze kilka lat temu można było traktować najwyżej jako ciekawostkę lub źródło inspiracji znowu stanowią realną pomoc dla Mistrza Podziemi prowadzącego przygody w Zapomnianych Krainach.

Takim właśnie ponadczasowym podręcznikom geograficznym poświęcona jest druga część cyklu przybliżającego klasyczne podręczniki do FR w kontekście D&D 5E. Zachęcam również do zapoznania się z pierwszą częścią cyklu noszącą tytuł Magia, bóstwa i intrygi, w której można znaleźć pozycje o bardziej ogólnej tematyce.

Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę

Zanim przejdę do właściwego zestawienia, chciałem zaznaczyć, że na liście nie znalazły się podręczniki opisujące Kara-Tur, Maztikę i Al-Qadim, ponieważ trudno w chwili obecnej powiedzieć, jaki pomysł na te trzy kontynenty mają tak naprawdę autorzy z Wizards of the Coast i co za tym idzie nie da się określić, na ile przeznaczone do nich starsze materiały okażą się kompatybilne ze współczesną wizją.

 

Volo’s Guide to Waterdeep/the North/the Sword Coast/Cormyr/the Dalelands/Baldur’s Gate II

Żadne zestawienie podręczników geograficznych do FR nie może obyć się bez jednej z najwyżej ocenianych i najmilej wspominanych przez fanów serii dodatków, jakimi były Przewodniki Vola po….

Te pisane przez Eda Greenwooda książki były stylizowane na relacje z podróży pisane przez Vola, podróżnika, barda i znanego ze skłonności do przesady samozwańczego znawcy tematów wszelakich, które są wydawane przez jedno z wydawnictw Waterdeep i bardzo często dostają się pod ostrze cenzury takich osobistości jak Elminster i Khelben Arunsun.

Takie założenia koncepcyjne dały zestaw dodatków, które jak żadne inne oddają klimat poszczególnych regionów Faerunu, a styl Vola i jego dyskusje w przypisach z Elminsterem dodają całości lekkiego, nieco humorystycznego klimatu.

Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę

Nic nie można tym pozycjom zarzucić także pod względem merytorycznym, a opisy ciekawych lokacji i miejscowości (ze szczególnym uwzględnieniem znajdujących się w nich karczm, gospód i tawern) to właściwie gotowy materiał sesyjny. Bardzo cieszy też ogromne przywiązanie do detali, ponieważ dostajemy tu nie tylko charakterystyki Bohaterów Niezależnych, ale także listy usług (łącznie z cennikami) oferowane przez co ważniejsze lokale, a w kilku miejscach można trafić nawet na konkretne przepisy kulinarne. Całość jest też naszpikowana pomysłami na przygody, które idealnie sprawdzą się w drużynach na niższych poziomach doświadczenia lub takich, które preferują rozwiązywanie lokalnych problemów.

Podręczniki te mają właściwie tylko dwie potencjalne wady. Pierwszą z nich jest pewna nieaktualność treści, stuletnia przerwa czasowa sprawiła, że wielu Bohaterów Niezależnych dawno już nie żyje, ale dla Mistrza Podziemi, który niespecjalnie przejmuje się kanonem będzie to problem raczej drugorzędny. Druga kwestia dotyczy skupienia się na ludzkich społecznościach. Co prawda znalazły się tu także opisy ciekawych miejsc poza poszczególnymi miastami czy osadami, ale jest ich relatywnie niewiele i jeżeli ktoś nastawia się przede wszystkim na przygody w dziczy, to może być lekko rozczarowany.

W ramach drobnego wyjaśnienia warto też wspomnieć, że na liście nie znalazł się dodatek Volo’s Guide to All Things Magical, który poświęcony był nie tyle geografii, ile ogólnie pojętej magii w Faerunie. Natomiast wymieniony powyżej Volo’s Guide to Baldur’s Gate II mimo tytułu wprost odwołującego się do słynnej gry komputerowej jest pełnoprawnym produktem opisującym Amn, który pod względem jakości w żaden sposób nie odstaje od pozostałych pozycji na liście.

Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę

 

Drizzt Do'Urden's Guide to the Underdark

W swoich ogólnych założeniach pozycja bardzo podobna do powyższej serii Vola, ale w praktyce różniąca się od niej znacząco i to nie tylko dlatego, że zamiast turystycznych przewodników jest to raport Drizzta dla lady Alustriej Silverhand przedstawiający zagrożenia czające się w Podmroku pod Srebrnymi Marchiami.

Przede wszystkim podręcznik autorstwa Erica L. Boyda znacznie bardziej przypomina typowy dodatek do D&D, a fabularyzowane wstawki znajdziemy przede wszystkim we wstępie. Tak czy owak, jest to jednak jedna z najlepszych pozycji przybliżających Podmrok oraz znajdujące się w nim ciekawe miejsca i główne miasta drowów, szarych krasnoludów i innych podziemnych ras. Nie stracił on też praktycznie nic ze swojej aktualności, bo w ogólnym rozrachunku tak trzecioedycyjna Wojna Pajęczej Królowej, jak i czwartoedycyjna Plaga Czarów na Podmrok wpływ miały raczej niewielki, zaś przeskok czasowy dla długowiecznych ras nie jest niczym szczególnie istotnym. Dzięki temu Przewodnik Drizzta sprawdza się bardzo dobrze na przykład jako uzupełnienie kampanii Out of the Abyss do D&D 5E.

Jego jedynym mankamentem jest skupienie się na północno-zachodnim Farunie (co oznacza, że próżno tu szukać informacji na temat społeczności zamieszkujących inne obszary Podmroku), ale biorąc pod uwagę, że region ten pokrywa się idealnie z domyślnym miejscem akcji piątej edycji, na chwilę obecną nie jest to specjalnie istotna wada.

 

City of Splendors

Waterdeep, Miasto Wspaniałości, najsłynniejsza metropolia Faerunu doczekało się przynajmniej kilku poświęconych sobie dodatków, które przybliżały społeczeństwo, najważniejsze frakcje, głównych Bohaterów Niezależnych oraz najciekawsze miejsca w poszczególnych dzielnicach.

Właściwie każdy z tych podręczników prezentował wysoki poziom, ale jeżeli miałbym wskazać ten najlepszy, będzie to drugoedycyjny zestaw pudełkowy pod tytułem City of Splendors. Jest to bez wątpienia najbardziej kompletne źródło informacji na temat Miasta Wspaniałości, przybliżające w bardzo szczegółowy sposób najważniejsze aspekty życia w słynnej metropolii, opisujące najistotniejsze organizacje i osobistości oraz relacje między poszczególnymi grupami społecznymi. Całość uzupełniają wyjątkowo rozbudowane listy najważniejszych miejsc oraz całkiem przemyślany generator pozwalający w kilka minut stworzyć interesujące budynki dostosowane do klimatu danej dzielnicy.

Jeżeli miałbym wskazać coś, czego mi w tym dodatku brakowało, to byłyby to informacje o codziennym funkcjonowaniu metropolii. Podręcznik opisuje miasto raczej z lotu ptaka i choć znalazło się tu kilka ciekawostek związanych z charakterem i zwyczajami mieszkańców, to przydałoby się tego nieco więcej. W tym wypadku bardzo dobrym uzupełnieniem okazuje się jednak Volo’s Guide to Waterdeep, który wypełnia luki pozostawione przez City of Splendors.

Warto też pamiętać, że ze względu na rok wydania zestawu nie znajdziemy tu żadnych informacji na temat elementów wprowadzonych w czwartej edycji, takich jak nowe dzielnice czy nieco zmodyfikowany system polityczny, ale mimo to City of Splendors pozostaje pozycją godną polecenia każdemu, kto planuje prowadzić przygody w Waterdeep.

 

The Ruins of Undermountain i The Ruins of Undermountain II: The Deep Levels

Zastanawiałem się, czy oba zestawy pudełkowe poświęcone Podgórze umieścić tutaj, czy raczej w części zestawienia poświęconej przygodom, ale ostatecznie uznałem, że sposób przedstawienia słynnego lochu bardziej przypomina dodatek geograficzny niż standardowy moduł.

Oba zestawy są do siebie bardzo podobne i opisują kolejne poziomy słynnych podziemi, koncentrując się na najważniejszych pomieszczeniach oraz oferując poza zestawem wyzwań także galerię ciekawych indywiduów i sporo pomysłów na przygody, które mogą zainteresowań nie tylko graczy nastawionych na eksplorację lochów. Nie straciły one też za wiele na swojej aktualności i spokojnie można z nich korzystać także w najnowszej wersji Dungeons & Dragons.

Większość fanów wyżej stawia pierwszą część, której autorem jest Ed Greenwood, ale moim zdaniem oba trzymają wysoki poziom i bez problemu można je traktować jako dwie części jednej całości. Niestety nigdy nie doczekaliśmy się trzeciego zestawu, w którym opisano by najgłębsze poziomy lochu.

 

The North

Kolejny na liście zestaw pudełkowy, tym razem poświęcony szeroko rozumianego Północnego Wybrzeża Mieczy od rzeki Delimbyr na południu do Gór Grzbietu Świata i Doliny Lodowego Wichru na północy.

Tradycyjnie dla wszystkich wydawanych w czasach drugiej edycji tego rodzaju zestawów, Północ dzieli się na część poświęconą ciekawym miejscom geograficznym (takim jak góry, lasy czy główne rzeki regionu) oraz część przybliżającą najważniejsze miasta znajdujące się w tym regionie. Wszystkie opisy robią wrażenie pod względem dokładności i rozbudowania oraz nagromadzenia pomysłów na przygody, z których wiele bez problemu można wykorzystać we współczesnych Zapomnianych Krainach właściwie bez żadnych modyfikacji.

Bardzo miłym dodatkiem jest też wyjątkowo dokładny opis Brodu Sztyletu (zawiera on ponad sto dwadzieścia ponumerowanych lokacji), które to miasteczko idealnie nadaje się jako miejsce startowe dla postaci graczy i nawet w piątej edycji jest w tym charakterze wykorzystywane. Jest to też świetny materiał dla początkujących Mistrzów Podziemi szukających dobrze opisanego, ale zarazem niespecjalnie dużego ekosystemu. Co więcej, miasteczko przez sto lat praktycznie w ogóle się nie zmieniło.

 

Srebrne Marchie

Wydane w lipcu 2002 roku do trzeciej edycji D&D Srebrne Marchie stanowią w dużym stopniu uzupełnienie i aktualizację informacji umieszczonych pierwotnie w The North. Ze względu na mniejszą objętość suplementu są one siłą rzeczy bardziej skrótowe, ale i tak jest to pozycja godna zainteresowania i zawarte tu informacje geograficzne spokojnie wystarczają do poprowadzenia przygód na północy.

Szczególnie pozytywnie wypada tu opis polityki miast Północy, która w poprzedniku potraktowana została nieco po macoszemu. Kulisy powstania Srebrnych Marchii oraz relacje pomiędzy poszczególnymi sygnatariuszami sojuszu są nie tylko same w sobie interesujące, ale wprowadzają też dodatkową warstwę fabularną, która pozwala przynajmniej na chwilę oderwać się od bardziej standardowych wyzwań dzikiego pogranicza. Co więcej, wątek naprzemiennej integracji i dezintegracji społeczności Północy jest kontynuowany także w piątej edycji, co dodaje tym materiałom aktualności i atrakcyjności.

Z naszej perspektywy dużą zaletą tego podręcznika jest również jego dostępność, kilka lat temu doczekał się on polskiej wersji wydanej przez ISA i wciąż relatywnie łatwo można go dostać w drugim obiegu.

 

The Bloodstone Lands

R. A. Salvatore znany jest przede wszystkim jako twórca postaci Drizzta Do'Urdena i niekończącego się powieściowego serialu, którego jest on głównym bohaterem. Salvatore próbował jednak też swoich sił jako autor podręczników do gier fabularnych i Bloodstone Lands jest zdecydowanie jego najlepszym tego rodzaju dziełem.

Zawarte w podręczniku opisy krain wchodzących w skład tzw. Ziem Krwawnika (czyli obszaru położonego na północ od Morza Księżycowego) nie tylko nadają charakter państwom, które wcześniej funkcjonowały głównie jako tło serii przygód (wrzuconych zresztą do Zapomnianych Krain na dość późnym etapie prac wydawniczych i nie do końca umiejętnie), ale też bardzo dobrze łączą je z resztą settingu, tworząc powiązania z krainami położonymi dalej na południu.

Całość charakteryzuje też unikatowy klimat, gdzie z jednej strony mamy władców o dobrym charakterze, a z drugiej strony bardzo nieprzyjazne warunki naturalne (dużo bardziej ekstremalne niż na Północnym Wybrzeżu Mieczy), zagrożenie ze strony potwornych humanoidów i złych organizacji oraz pozostałości po armii mrocznego czarnoksiężnika, który do niedawna na tych ziemiach panował. Sporo ciekawych pomysłów i rozwiązań, które mogą stanowić dobrą alternatywę dla bardziej klasycznych regionów.

Co prawda 4. edycja wprowadziła kilka dość ekstremalnych zmian na Ziemiach Krwawnika, ale najnowsza wersja systemu część z nich wycofała i dzięki temu Bloodstone Lands znów może być pozycją godną polecenia dla osób planujących osadzić swoje przygody w tym regionie.

 

Serpent Kingdoms

Jeden z najciekawszych dodatków do trzeciej edycji Dungeons & Dragons poświęcony różnego rodzaju wężowatym i jaszczurowatym rasom Faerunu oraz zamieszkiwanym przez nie obszarom. Sporo naprawdę ciekawej treści oraz pomysłów na przygody powiązane z tematem, który we wcześniejszych edycjach nie był specjalnie eksponowany.

Dzięki temu można się tu zapoznać nie tylko z najważniejszymi łuskowatymi rasami od potężnych i starożytnych sarrukhów (wchodzących w skład pierwszych pięciu ras Faerunu), przez najlepiej poznane yuan'ti po prymitywnych i brutalnych jaszczuroludzi. Znalazło się tu również sporo miejsca dla opisów najważniejszych krain oraz miast zamieszkiwanych przez te nacje oraz całej masy różnego rodzaju pomysłów na przygody. Także zawartość mechaniczna (między innymi nowe potwory czy zaklęcia) nie zestarzała się jakoś specjalnie mocno i bez większego problemu może służyć jako źródło inspiracji lub baza do tworzenia własnych, piątoedycyjnych rozszerzeń.

Dodatkową zaletą prezentowanych tu materiałów jest skłonność do skrytego i długofalowego działania preferowana przez większość zaprezentowanych tu ras, co sprawia, że przedstawione w podręczniku intrygi spokojnie można bez żadnych zmian przenieść do realiów piątoedycyjnych Zapomnianych Krain. Co więcej nie ograniczają się one jedynie do południowych krain, ale rozciągają się na miejsca takie jak Wybrzeże Mieczy i Zachodnie Ziemie Centralne, które na pierwszy rzut oka nie kojarzą się z jaszczuroludźmi.

 

Lands of Intrigue

Jeszcze jeden zestaw pudełkowy na naszej liście, tym razem opisujący Amn, Tethyr i Erlkazar. Pod względem doboru i prezentacji zawartości jest to pozycja bardzo podobna do swojego odpowiednika opisującego Północ i moim zdaniem równie udana, a w niektórych miejscach (na przykład we fragmentach poświęconych poszczególnym regionom Tethyru) nawet lepsza.

Ziemie Intryg to także region, który relatywnie niewiele się zmienił pod względem geograficznym, społecznym czy politycznym, dzięki czemu zestaw wciąż pozostaje w dużym stopniu aktualny. Pewnym wyjątkiem jest tu jedynie Erlkazar, który w ostatnich latach nie miał szczęścia do decyzji projektantów przez co w trzeciej edycji w ogóle zniknął z mapy, a w czwartej stał się rządzoną przez wampiry krainą jakby żywcem wyjętą ze Świata Mroku. Na szczęście nie jest to kraina o strategicznym znaczeniu, więc powrót do bardziej klasycznego obrazu nie powinien nastręczać specjalnie dużo problemów.

Warto też wspomnieć, że podczas prac nad zestawem Steven E. Schend postawił sobie za cel zebranie wszystkich informacji na temat Ziem Intryg, które rozsiane były po wcześniejszych podręcznikach i w dużym stopniu mu się to udało, dzięki czemu nie ma właściwie sensu polować na wydane wcześniej dodatki odnoszące się do tego regionu.

 

Calimport

Z umieszczeniem tego podręcznika na liście miałem spory problem. Z jednej strony stanowi on bardzo dobre uzupełnienie wspomnianych wyżej Ziem Intryg przybliżając ostatnią z krain (ze szczególnym uwzględnieniem jej stolicy) zaliczanych do tego regionu. Bardzo ciekawie przedstawiano tu historię tej południowej potęgi (oraz jej licznych wzlotów i upadków), najważniejsze zwyczaje oraz strukturę społeczną. Interesującą kwestią jest również podział administracyjny stolicy, która dzieli się nie tylko na dzielnice, ale też posiadające pewną autonomię kwartały, a wszystko to poprzecinane siatką murów tworzonych wraz z rozrastaniem się metropolii. Razem tworzy to prawdziwy labirynt, który nie tylko wpływa na rozgrywkę, ale też podkreśla nietypową charakter południowej stolicy.

Z drugiej strony natomiast, Calimshan w czwartej edycji przeszedł ogromną rewolucję, zmieniając się z bliskowschodniego królestwa w dziwny wysokomagiczny twór rządzony przez dżinny, o którym opublikowano bardzo niewiele informacji i tak naprawdę trudno powiedzieć jak wyglądało w nim życie codzienne.

Piąta edycja zdaje się jednak wracać do wcześniejszego status quo, czego dowodem są choćby odwołania do jego zawartości w niektórych oficjalnych publikacjach do D&D 5E i dlatego ostrożnie mogę polecić ten dodatek osobom zainteresowanym prowadzeniem pustynnych przygód, ale z zastrzeżeniem, że jego potencjalna aktualność może się okazać niezbyt wysoka.

 

Pirates of the Fallen Stars

Nominalnie poświęcony piratom podręcznik Curtisa Scotta z 1992 roku nie jest typową pozycją geograficzną. Mimo to stanowi on świetne źródło informacji na temat Morza Spadających Gwiazd oraz znajdujących się w jego centrum Wysp Pirackich. Mimo, że nie jest to specjalnie duży archipelag to i tak autorom udało się przedstawić region nie tylko bardzo różnorodny, ale też charakterystyczny. Można powiedzieć, że każda wyspa jest na swój sposób inna i kryje jakieś niespodzianki dla bohaterów, którzy pragną się tam zapuścić. 

Dodatek bardzo dobrze przedstawia również relacje między poszczególnymi krainami położonymi na wybrzeżach Morza Wewnętrznego i dzięki temu może być użyteczny także dla osób, które planują osadzić swoje przygody przede wszystkim w Cormyrze lub odrodzonej Sembii.

Te elementy sprawiają, że jest on interesującą pozycją nie tylko dla osób zainteresowanych rozgrywaniem żeglarskich przygód. Co więcej, same Wyspy Pirackie niewiele się przez sto lat zmieniły, a w miarę ponownego podnoszenia się poziomu Morza Spadających Gwiazd odzyskują nawet swoje dawne znaczenie.

 

Forgotten Realms Adventures

Kolejna pozycja na liście, która nie jest typowym dodatkiem geograficznym. Forgotten Realms Adventures to przede wszystkim podręcznik aktualizujący Zapomniane Krainy z zasad pierwszej do drugiej edycji AD&D i pod tym względem stanowi dla współczesnego gracza raczej historyczną ciekawostkę, chociaż fragmenty o bóstwach czy zaklęciach nadal mogą okazać się przydatne. Całkiem interesujące i w kilku miejscach naprawdę pomysłowe jest również fabularne uzasadnienie wprowadzanych w drugiej edycji zmian, a przewijająca się w ramkach i fabularyzowanych fragmentach postać pewnego pechowego czarodzieja-historyka spokojnie może zostać wykorzystana jako gotowy Bohater Niezależny, także w piątej edycji.

Z perspektywy niniejszego artykułu najistotniejszy jest jednak pewien unikatowy rozdział, którym warto zainteresować się także dzisiaj, a mianowicie opis kilkudziesięciu miast Faerunu wraz z ich dokładnymi planami. Krótka, podana w formie punktowej informacja na temat ludności, najważniejszych lokacji, najbardziej znaczących mieszkańców i podstawowych usług oraz kilka zahaczek na przygody nawet dzisiaj stanowi ogromną pomoc dla Mistrza Podziemi pragnącego zróżnicować miasta, które odwiedzają jego gracze. Szkoda, że w późniejszych podręcznikach taka forma prezentacji lokacji nie była kontynuowana, bo stanowi ona idealne uzupełnienie szerszych opisów. Warto też wspomnieć, że część zaprezentowanych tutaj osiedli nigdy później nie doczekała się w oficjalnych materiałach szerszego omówienia, co sprawia, że Forgotten Realms Adventures jest jedynym źródłem informacji na ich temat.

 

City System

Jeszcze jeden zestaw pudełkowy na mojej liście, tym razem jednak bardzo specyficzny, bo jest to nie tyle opis jakiegoś regionu, ile zbiór wielkoformatowych map Waterdeep uzupełnionych o krótką broszurę informacyjną.

Sama książeczka może być interesująca, ponieważ zawiera między innymi opisy typowego budownictwa oraz kilku miejsc, które to opisy w późniejszych podręcznikach nawet jeżeli zostały powtórzone to w bardziej skondensowanej i skróconej formie.

Minipodręcznik nie jest jednak w żadnym razie najciekawszym elementem tego zestawu i głównym powodem dlaczego warto się nim zainteresować. Tym są bez cienia wątpliwości plany Miasta Wspaniałości. Po rozłożeniu robią one ogromne wrażenie i nawet dzisiaj można je uznać za doskonałe dzieło erpegowej kartografii. Niestety ich rozmiar dość negatywnie wpływa na faktyczną użyteczność dodatku, bo potrzebujemy naprawdę dużego stołu (lub sporego kawałka podłogi), żeby w pełni z nich skorzystać.

Teoretycznie jest to więc ciekawe i w dużym stopniu wciąż aktualne uzupełnienie zestawu poświęconego Waterdeep, ale biorąc pod uwagę jego ceny na rynku wtórnym, które wielokrotnie przewyższają pierwotną wartość okładkową (oraz niedostępność wersji elektronicznej), przeznaczone raczej dla największych fanów najsłynniejszego miasta Zapomnianych Krain.

 

The Forgotten Realms Atlas i Interactive Atlas

Na koniec zestawienia zostawiłem dwie pozycje, które oceniane tylko po tytułach powinny okupować najwyższe pozycje w każdym tego rodzaju zestawieniu. Jak się okazuje, prawda jest jednak zupełnie inna.

The Forgotten Realms Atlas stworzyła Karen Wynn Fonstad (znana polskim czytelnikom choćby z Atlasu Śródziemia), która potraktowała Zapomniane Krainy przede wszystkim jako świat literacki i w swoim dziele skupiła się na informacjach z powieści wydanych do momentu publikacji atlasu, czyli roku 1990. W efekcie podręcznik jest z punktu widzenia fana gier fabularnych relatywnie mało treściwy i raczej niespecjalnie przydatny. Jedynym wyjątkiem są tutaj dość dokładne mapy Wysp Moonshae, który to region w późniejszych lat traktowany był przez twórców po macoszemu.

Interactive Atlas to natomiast produkcja, która w opinii wielu osób wyprzedziła swoją epokę i dlatego okazała się komercyjną klęską. Wydany w roku 1999 na płycie CD zbiór map ze wszystkich podręczników do Zapomnianych Krain zachwycał swoimi możliwościami, umożliwiając błyskawicznie przeniesienie się z poziomu całej planety do pojedynczego budynku czy gospody. W praktyce okazało się jednak, że oprogramowanie jest niedopracowane, program kiepsko zoptymalizowany, a mapy zawierają sporo błędów merytorycznych.

Dzisiaj jest to produkt dość mocno nieaktualny, trudno dostępny (co ciekawe, nigdy nie doczekał się wersji dystrybuowanej drogą cyfrową) i nie najlepiej radzący sobie z obecnymi systemami operacyjnymi. Mimo to jeżeli kiedyś Wizardzi zdecydują się opublikować jego odświeżoną wersję, warto będzie po niego sięgnąć.

Słowo na koniec

Powyższe zestawienie nie jest oczywiście wyczerpujące. Na liście pozycji opisujących geografię Zapomnianych Krain można znaleźć znacznie więcej krótszych i dłuższych podręczników. Do tej listy starałem się jednak wybrać przede wszystkim te, które nie straciły zbyt wiele ze swojej aktualności (z tego względu w zestawieniu nie znalazł się na przykład bardzo dobry Spellbound opisujący Odległy Wschód z Thay i Aglarondem na czele) i w związku z tym nie będą wymagały od prowadzącego zbyt wielu przeróbek.

Oczywiście trzeba też wspomnieć o podręcznikach podstawowych do Zapomnianych Krain. Od pierwszego zestawu pudełkowego z 1987 roku do wydanego w 2008 Forgotten Realms Campaign Guide stanowią one źródło podstawowych informacji o geografii settingu, które jest dopiero rozbudowywane przez poszczególne dodatki.

W trzeciej części cyklu przyjrzymy się przygodom i scenariuszom, które przez lata wydawano do Zapomnianych Krain. Co prawda trudno wśród nich szukać legend na miarę najsłynniejszych modułów do Greyhawka, ale przynajmniej kilka z nich zestarzało się z dużym wdziękiem i nawet dziś mogą stanowić atrakcyjny materiał dla graczy i Mistrzów Podziemi.

Zaloguj się, aby wyłączyć tę reklamę



Czytaj również

Dragon, Dungeon i listy mailingowe
Klasyczne podręczniki do FR w piątej edycji - cz. IV
Hordy potworów i bale arystokracji
Klasyczne podręczniki do FR w piątej edycji - cz. III
Magia, bóstwa i intrygi
Klasyczne podręczniki do FR w piątej edycji - cz. I
Forgotten Realms Campaign Guide
Ostatni prawdziwy Opis Świata
- recenzja
Smoki, psionicy i kosmiczne żaglowce
Klasyczne settingi na drodze do reedycji
Zapomniane Krainy odkryte na nowo
Jasne strony piątoedycyjnego Faerunu

Komentarze


Jeszcze nikt nie dodał komentarza.

Komentowanie dostępne jest po zalogowaniu.